Webinar juridikoaren analisia: RGSS eta RETA erregimenen arteko lan-istripuen desberdintasunak

Fraternidad-Muprespak “Gaurkotasun Topaketak…” webinar-zikloa inauguratu zuen Manuel López Sacristán juristarekin, Mutuaren Aholkularitza eta Zerbitzu Juridikoen Zentroko abokatuarekin, RGSS (Gizarte Segurantzaren Erregimen Orokorra) eta RETA (Autonomoen Erregimen Berezia) erregimenen arteko lan-istripuen tratamenduaren desberdintasunak azalduz.

Saioa Silvia Vela aurkeztu eta moderatu zuen, Mutuaren Komunikazio eta Erakunde Harremanetarako Departamentuko zuzendaria, eta 400 lagun inguru bildu ziren. Saioan arau-esparrua, jurisprudentziaren kasuak eta froga-arloko inplikazioak aztertu ziren.

Lege-esparru konparatua

Azalpena LGSSren (Gizarte Segurantzaren Lege Orokorra) 156-158 eta 316 artikuluetan, eta 625/2014 eta 1273/2003 Errege Dekretuetan oinarritu zen. López Sacristánek azpimarratu zuen “RGSSn lan-istripuaren definizioa zabalagoa dela eta lan-jarduera presuntzioz onartzen dela, RETAn berriz, jarduera ekonomikoarekin lotura zuzena eta berehalakoa eskatzen dela”.

RGSSn, LGSSren 156.1 artikuluak dio lan-istriputzat hartzen dela “langileak besteren kontura egindako lanaren ondorioz edo lanarekin lotuta jasandako gorputz-lesio oro”. 3. apartatuak lan-jardueraren presuntzioa ezartzen du: “lan-denboran eta lan-lekuan jasandako lesioak lan-istriputzat hartuko dira, kontrako frogarik ez badago”.

RETAren kasuan, 316.2 artikuluak eskatzen du istripuak “zuzenean eta berehala” norberaren kontura egindako lanetik eratorri behar duela, presuntziorik gabe. “Honek autonomoarentzat froga-karga handiagoa dakar”, azaldu zuen hizlariak.

Aipatutako jurisprudentzia

Aurkezpenak RETAn lan-istripuaren aitortzaren konplexutasuna erakusten duten epaien azterketa teknikoa barne hartu zuen:

• Gaztela eta Leongo Auzitegi Nagusiaren epaia, 441/2022: autonomoak istripu bat bere jarduera profesionalaren ondorioz izan dela frogatzeko baldintzak ezartzen ditu.
• Auzitegi Gorenaren epaia, 479/2023: pluriaktibitate kasuetan, lesio bera RGSSn lan-istriputzat eta RETAn gaixotasun arruntatzat har daiteke.
• Kanarietako Auzitegi Nagusiaren epaia, 192/2023: fisioterapeuta autonomo batek atsedenaldian izandako istripua lan-istriputzat ez hartzea erabakitzen du.
• Andaluzia Auzitegi Nagusiaren epaia, 2485/2019: RETAn lan-jardueraren presuntzioa ez dela aplikatzen baieztatzen du, froga-karga langilearen gain uzten duelarik.

López Sacristánek azpimarratu zuen “jurisprudentziak RETAn kausalitate profesionalaren mugak zehazten ari dela, baina oraindik kasuz kasu interpretatzeko beharra dagoela”.

Era berean, kasu paradigmatikoak aztertu ziren, hala nola argazkilari autonomo baten kasua (STSJ Madril, 12/2023), zeinaren istripua lan-istriputzat onartu zen, eta margolari baten kasua (STSJ Gaztela eta Leon, 840/2023), zeinaren obra baten aurrekontua egiteko joan-etorria eztabaida juridikoaren xede izan zen.

Azken ondorioak

Jardunaldia amaitzeko, hizlariak Silvia Velak planteatutako hainbat galdera argitu zituen, eta honek parte-hartzaile guztiak hurrengo webinarretan parte hartzera animatu zituen. Mutuak, aholkulari kolektiboko kideen parte-hartzea bereziki eskertuz, hileko maiztasunez saio berriak egingo ditu gai juridikoei, prestazioei eta bestelako intereseko gaiei buruz.