Webinar de análise xurídica sobre as diferenzas entre accidente de traballo en Réxime Xeral e RETA

Fraternidad-Muprespa inaugurou o ciclo de webinars “Encontros de Actualidade con…” co xurista Manuel López Sacristán, letrado do Centro de Asesoramento e Servizos Xurídicos da Mutua, quen expuxo as diferenzas substanciais entre o tratamento do accidente de traballo no Réxime Xeral da Seguridade Social (RGSS) e o Réxime Especial de Traballadores Autónomos (RETA).

A sesión, introducida e moderada por Silvia Vela, directora do Departamento de Comunicación e Relacións Institucionais da Mutua, contou coa presenza de preto de 400 asistentes e abordou o marco normativo, a casuística xurisprudencial e as implicacións probatorias que afectan a cada colectivo.

Marco legal comparado

A exposición centrouse nos artigos 156 a 158 e 316 da Lei Xeral da Seguridade Social (LGSS), así como nos Reais Decretos 625/2014 e 1273/2003. López Sacristán subliñou que “a definición de accidente de traballo no Réxime Xeral é máis ampla e presume a laboralidade, mentres que no RETA se esixe unha conexión directa e inmediata coa actividade económica”.

No RGSS, o artigo 156.1 da LGSS establece que se considera accidente de traballo “toda lesión corporal que o traballador sufra con ocasión ou como consecuencia do traballo que execute por conta allea”. Ademais, o apartado 3 introduce a presunción iuris tantum de laboralidade: “presúmese, salvo proba en contrario, que son constitutivas de accidente de traballo as lesións que sufra o traballador durante o tempo e no lugar de traballo”.

Pola contra, no RETA, o artigo 316.2 esixe que o accidente derive “de forma directa e inmediata” do traballo por conta propia, sen que opere dita presunción. “Isto implica unha carga probatoria moito máis esixente para o autónomo”, sinalou o relator.

Xurisprudencia destacada

A presentación incluíu unha análise técnica de sentenzas clave que ilustran a complexidade do recoñecemento do accidente laboral no RETA:

• STSJ de Castilla y León, rec. 441/2022: establece os requisitos para que un autónomo probe que un accidente de tráfico deriva da súa actividade profesional.
• STS n.º 479/2023: en casos de pluriactividade, unha mesma lesión pode cualificarse como accidente laboral no RGSS e como enfermidade común no RETA.
• STSJ de Canarias n.º 192/2023: exclúe como accidente laboral o sufrido por unha autónoma, unha fisioterapeuta, durante unha pausa.
• STSJ de Andalucía n.º 2485/2019: confirma que non aplica a presunción de laboralidade no RETA, recaendo a carga da proba no traballador.

López Sacristán enfatizou que “a xurisprudencia está a delimitar con precisión os marxes da causalidade profesional no RETA, pero aínda persiste a necesidade de interpretar caso a caso”.

Tamén se abordaron casos paradigmáticos como o dun fotógrafo autónomo (STSJ Madrid n.º 12/2023) cuxo accidente in itinere foi recoñecido como laboral, e o dun pintor (STSJ Castilla y León, Sentenza 840/2023) cuxo desprazamento para orzamentar unha obra foi obxecto de debate xurídico.

Conclusións finais

A xornada concluíu coa aclaración por parte do relator de diversas cuestións formuladas e trasladadas por Silvia Vela, quen animou a todos os asistentes a participar nos próximos webinars. A Mutua, que agradece especialmente a asistencia de membros do colectivo asesor, celebrará con periodicidade mensual novas sesións sobre temas xurídicos, de prestacións e outras temáticas de interese.