O Tribunal Superior de Xustiza de Madrid confirmou a existencia dunha vulneración de dereitos fundamentais ao someter a unha vixilancia inxustificada a un antigo traballador que previamente denunciara a empresa por despedimento.

O recurso de suplicación 23/2025, interposto pola empresa demandada contra a sentenza ditada polo Xulgado do Social número 36 de Madrid (autos no 986/2024), resólvese en procedemento de reclamación de dereitos fundamentais e contía.

O demandante, que exerceu durante 16 anos como director comercial nunha empresa de transportes foi despedido disciplinariamente o 15 de marzo de 2024. Tras o seu despedimento presentou unha demanda por despedimento, cuxo xuízo aínda estaba pendente cando comezou a sospeitar que estaba vixiado.

O 7 de agosto de 2024 o ex-traballador presentou dúas denuncias ante a Policía Nacional afirmando que o seguía un vehículo sospeitoso. Segundo indicou, o 6 de agosto levou o seu coche para comprobar as súas sospeitas e, mentres conducía sen rumbo, confirmou que o seguía un Volkswagen Golf negro. Ao día seguinte, volveu ver o mesmo coche noutra zona, e esta vez observou a un home no seu interior aparentemente facéndolle fotografías. Cando se achegaban, o vehículo fuxiu. O 9 de agosto, o actor ampliou a súa denuncia.

Durante o xuízo, a empresa recoñeceu ter contratado unha axencia de detectives privados. Alegou que o obxectivo era facer un seguimento doutro exempregado que marchara voluntariamente en novembro de 2023, para comprobar se incumpriu un acordo de non competencia. Non obstante, tamén admitiu que tiña sospeitas de que o demandante puidese estar colaborando con el en actividades contrarias aos intereses da empresa.

É importante ter en conta que o demandante nunca asinou un acordo de non competencia. A empresa propúxolle un, pero non estivo de acordo. A pesar diso, os detectives tamén o incluíron nos seus labores de vixilancia.

Para xustificar o seguimento realizado polos detectives, a empresa achegou no xuízo diversa documentación.. Entre eles estaba o contrato de servizos asinado cos detectives, que incluía a autorización para seguir a ambos os antigos traballadores. Tamén presentaron fotografías do actor tomadas na vía pública, en compañía dun can, nun bar e cun menor. A empresa argumentou que había indicios razoables de colaboración entre ambos os antigos traballadores e que o seguimento fora proporcionado. Pero, O Xulgado do Social número 36 de Madrid non admitiu estes argumentos. Na súa sentenza, estimada integramente a reclamación presentada polo antigo traballador, declarando que se produciu unha vulneración dos dereitos fundamentais, en concreto do seu dereito á intimidade persoal. Por este motivo, condenou á empresa de transportes a pagar unha indemnización de 20.000 euros por danos morais.

O tribunal considerou que o seguimento carecía de lexitimidade, xa que se baseaba unicamente en sospeitas infundadas sobre feitos alleos á vontade do traballador investigado. Ademais, apuntou que a vixilancia invadiu os espazos persoais do actor, como a contorna da súa casa, e repetiuse no tempo. Todo iso sen cumprir co criterio de proporcionalidade esixido pola xurisprudencia. do Tribunal Constitucional e do Tribunal Europeo de Dereitos Humanos, en particular no coñecido caso Barbulescu.

A empresa demandada presentou recurso de apelación, alegando que a vixilancia foi proporcional, razoable e negando que fose represalia pola demanda de despedimento. Así mesmo, solicitou modificar os feitos probados para incluír supostos vínculos entre os dous antigos traballadores, así como concretar as datas e detalles do seguimento. Ademais, alegaron que a indemnización concedida era excesiva e non conforme á práctica xudicial habitual.

O Tribunal Superior de Xustiza desestimou o recurso e confirmou integramente a sentenza ditada polo Xulgado do Social. Na súa resolución, a Audiencia concluíu que a demandante non tiña ningún acordo de non competencia coa empresa e que esta non xustificaba a necesidade de vixilancia. Ademais, cualificou o seguimento de intrusivo, inxustificado, desproporcionado e carente de fundamento lexítimo, superando claramente os límites razoables. O feito de que o demandante chegase a sentir medo, ata o punto de presentar denuncia policial, foi interpretado polo TSJ como un indicio máis da gravidade das actuacións do negocio. En canto ao indemnización de 20.000 euros, considerou que non era desproporcionado, e mesmo podería cualificarse de moderado, tendo en conta as sancións previstas na normativa laboral (LISOS) por condutas que atenten contra a intimidade dos traballadores.