O TSJ destaca que as empresas deben garantir de forma activa e transparente que os traballadores poidan exercer o seu dereito ao descanso. Ademais, as vacacións non realizadas poderán ser reclamadas fóra do prazo se o empresario non facilitou o seu desfrute.

A sentenza resolve o recurso (núm. 77/2024) contra unha sentenza do Xulgado do Social número 1 de Pamplona-Iruña que xa estimara parcialmente a demanda, procedemento de reclamación dunha cantidade no que se solicitou o pagamento de 9.728,32 euros en concepto de salarios adeudados, ademais do 10 % dos xuros de demora.

O señor Eulogio estivo prestando servizos a unha empresa do sector da construción como peón especializado, dende o 25/05/2020, amparada no convenio colectivo da construción de Navarra. Na sentenza do xulgado inferior, a empresa foi condenada a pagar 4.045 euros brutos por diferenzas salariais máis un 10% de xuros.

O traballador, non satisfeito coa sentenza, presentou recurso de apelación. Alegou que se vulnerou o artigo 7 da Directiva 2003/88/CE e o artigo 31.2 da Carta dos Dereitos Fundamentais da UE, solicitando o recoñecemento dunha indemnización adicional de 2.022,51 euros por vacacións non realizadas en 2021.

O TSJ de Navarra estimou parcialmente o recurso, incrementándose a pena ata os 6.067,51 euros, distribuídos do seguinte xeito:

• 4.045 euros por diferenzas salariais, confirmando a sentenza do tribunal inferior.
• 2.022,51 euros en concepto de compensación por vacacións non realizadas no ano 2021.

O Tribunal reafirmou o principio de que o dereito ás vacacións non debe verse restrinxido polo paso do ano natural, se a empresa non cumpriu a súa responsabilidade de garantir o seu goce efectivo, outorgándolle ao traballador o dereito a percibir unha indemnización polas vacacións non realizadas.

Cales foron os argumentos do Tribunal Superior de Xustiza de Navarra para estimar parcialmente o recurso?

O Tribunal Europeo aclarou que se o traballador non puido aproveitar as súas vacacións por motivos alleos á súa vontade (como a enfermidade), o dereito ás vacacións non se perde ao remate do ano natural correspondente. Ademais, segundo o artigo 38 do ET, o dereito ao descanso esténdese ata os 18 meses posteriores á finalización do ano natural en que se devenguen. Se o empresario non acredita ter informado adecuadamente ao traballador sobre a posibilidade de gozar dos seus días de descanso, o empresario estará obrigado a permitir o seu desfrute fóra dese período, durante o ano seguinte.

O TSJ baseou a súa decisión na xurisprudencia do Tribunal de Xustiza da Unión Europea (TJUE), en particular na sentenza do 6 de novembro de 2018 (C-684/16) e a doutrina establecida no asunto C-120/2021, que se opoñen á lexislación nacional en virtude da cal o dereito do traballador ás vacacións anuais retribuídas pode extinguirse ao remate dun período de aprazamento autorizado pola lexislación nacional, se o empresario non lle ofreceu a oportunidade de exercer ese dereito de forma adecuada no tempo.

As empresas teñen a obriga de promover o desfrute das vacacións e de garantir que os traballadores poidan gozar efectivamente das súas vacacións.. Isto implica unha actuación activa e dilixente do empresario para que o traballador sexa informado, de forma precisa e oportuna, sobre o seu dereito ao descanso. A empresa non pode simplemente afirmar que o traballador non pediu as súas vacacións, senón que debeu instar formalmente ao traballador a tomalas.

Neste caso, o TSJ considerou que a empresa non actuara con dilixencia debido garantir que o traballador gozase das súas vacacións, aínda que estas non foran desfrutadas durante o ano natural correspondente (2021). A empresa non puido acreditar que instara formalmente ao traballador a que as levase. Por iso, a Audiencia considerou que o dereito do traballador ao desfrute das súas vacacións non esgotaba pasados ​​12 meses de conformidade co art. 59 do ET, que establece un prazo de 12 meses, por incumprir a empresa coa obriga de promover o seu desfrute, polo que tiveron que ser indemnizados, aínda que fóra do prazo de prescrición.

Polo tanto, o TSJ recoñeceu o dereito do traballador a percibir unha compensación económica por vacacións non realizadas, elevando a cantidade reclamada a 2.022,51 euros, en consonancia coa xurisprudencia do TJUE, que permite reclamacións económicas por vacacións non realizadas máis aló do período habitual dun ano se non houbera actuación dilixente por parte do empresario.

Tribunal Superior de Xustiza de Navarra reafirma o principio de que o dereito ás vacacións non debe ser restrinxido polo paso do ano natural se a empresa non cumpriu a súa responsabilidade de garantir o seu goce efectivo., outorgándolle ao traballador o dereito a percibir unha indemnización polas vacacións non realizadas.