Enpresa batek kaleratu al dezake haurdun dagoen langile bat proba-aldian justifikaziorik gabe?
Madrilgo TSJk kaleratzea deusez deklaratzen du, enpresak arrazoiak zehaztu behar zituela iritzita, langilearen haurdunaldiaren berri izan ez arren.
Ebazten da 2023ko azaroaren 10eko 647/2023 espedientean Madrilgo 19 zenbakiko Gizarte Epaitegiak kaleratzeari buruzkoak emandako ebazpenaren aurka aurkeztutako 187/2024 apelazio-errekurtsoa.
Sandra andreak 2023ko maiatzaren 8tik aurrera enpresa demandatuarentzat zerbitzuak eman zituen, teleoperadore kategoriarekin eta produkzio-egoerak direla-eta aldi baterako lanaldi partzialeko kontratuarekin, astean 30 orduko lanaldia eta 2023ko uztailaren 14ra arte aurreikusitako iraupenaz. Kontratuari aplikatzekoa den hitzarmen kolektiboa Contact Centerrena zen.
Kontratatu aurretik, 2023ko apirilaren 24tik maiatzaren 5era bitartean, langileak urrutitik eta bere ekipamenduz baliatuta egiten zen ordaindutako prestakuntza-aldia egin zuen. Prestakuntza horretan, Sandra andreak ez zituen benetako deiei erantzun, ezta enpresaren aplikazio edo sistemetarako sarbidea izan.
2023ko maiatzaren 26an, enpresak langileari jakinarazi zion bere kontratua etetea proba-aldia ez pasatzeagatik, eta neurri horrek beste bost langileri ere eragin zion. Baja egunean, langilea haurdun zegoen, nahiz eta ez enpresak ez gainontzeko enpresak horren berri izan, prozeduran eztabaidagai izan ez den gertakaria.
Beheko epaiak erreklamazioa atzera bota zuen aurkeztutako Sandra andreak, non bere kaleratzearen deuseztasuna edo, bestela, onartezintasuna aitortzea eskatzen zuen, bere antzinatasuna aitortzea, lan-harreman mugagabea egotea eta oinarrizko eskubideak urratzeagatik diru-kopuru bat erreklamatzearekin batera.
Sandra andreak helegitea aurkeztu zuen eta enpresak errekurtsoa inpugnatu zuen. Gizarte Jurisdikzioa Arautzen duen Legean (LRJS) aurreikusitako betekizun formalak ez betetzeagatik onartezina dela salatuz. Zehazki, errekurtsoak ez duela zuzen frogatu arau-haustea, frogatutako egitateen berrikuspena baztertu eta ez duela zehatz-mehatz identifikatu ustez urratutako arau-haustea. Era berean, Hitzarmen Kolektiboko 80. artikuluari berariazko erreferentziarik ez egiteak oinarri juridiko egoki bat eragozten duela argudiatu du.
Madrilgo Justizia Auzitegi Nagusia sozietatearen inpugnazioa ezetsi zuen, errekurtsoaren onargarritasuna justifikatzen zuen forma-akatsik ez zegoela iritzita. Argudiatu zuen, LRJSren 193. c) artikuluan oinarritua izanik, errekurtsoak ez zuela auzitan jartzen beheko epaian ezarritako egitezko harremana, haren oinarri juridikoa baizik. Frogatutako egitateen berrikuspena ez dela derrigorrezko betekizuna arau-haustea alegatzeko, errekurtsoa onartu eta bere funtsean aztertu behar izan zen.
Bere oinarrian, Errekurtsoak argudiatu zuen derrigorrezko prestakuntza-aldia benetako lan-denboratzat hartu behar zela ETren 1. artikuluaren arabera, izaera pertsonaleko, ordaindutako eta menpeko zerbitzuak ematea baitakar. Hala ere, Auzitegiak argudio hori baztertu zuen ulertu zuenean, aplikatzekoa den hitzarmen kolektiboaren arabera, prestakuntza amaitzen zela langilea deiak modu independentean erantzuten hasi zenean. Kasu honetan, langileak gainbegiratzepean soilik egiten zituen deiak, prestakuntza-aldian, horrek enpresaren antolaketa-egituraren eta kudeaketaren menpeko zerbitzu-prestakuntza eraginkorra izan gabe.
Ondorioz, Auzitegiak errekurtsoaren lehen arrazoia ezetsi zuen, epe horretan lan-harreman eraginkorrik ez zegoela baieztatuz lan-araudiak eskatzen dituen terminoetan.
Errekurtsoak salatzen du, halaber, 6/2019 Errege Lege Dekretuak aldatutako ETren 14. artikulua urratu izana, zeinak enpresa-uztearen deuseztasuna ezartzen duen epaialdian haurdun dagoen langileari eragiten dionean.. Halaber, ETren 53.4.b) artikuluaren urraketa salatzen da, kasu hauetan kaleratzearen deuseztasun objektiboa aurreikusten duena, enpresak haurdunaldiaren berri izan ala ez. Auzitegi Gorenaren jurisprudentzian eta 92/85/EEE Zuzentarauan oinarritzen da, haurdunaldian edozein kaleratzeak idatziz justifikatzea eskatzen duena.
TSJk bere irizpideak berresten ditu STSJ Madril 3010/2023n, zeinak dioenez, epaialdi batean kaleratzeak deuseztasuna automatikoa dela dio 2019ko erreformatik. berresten du enpresak ez zuela justifikatu kontratua deuseztatzea edo kausa objektiborik zegoela frogatu berdinagatik, haurdun dagoen langilearen babes indartua urratzen duen proba-epea gainditu ez izana alegatzera mugatzen da..
Epaitegiak 2023ko maiatzaren 8az geroztik langilearen antzinatasuna berresten du, beraz, urte bereko maiatzaren 26ko baja kontratuan aurreikusitako hilabeteko proba-epearen barruan gertatu zen.. Dena den, baja proba-epearen barruan gertatu zen arren, langilea haurdun zegoela ohartzen da une horretan. Enpresak kaleratzea justifikatzeko proba-epea gainditzea baino ez zuela salatu zuen, kaleratzearen arrazoiak azaltzeko froga gehigarririk eman gabe, ezta kaleratutako gainerako langileei dagokienez ere.
Horregatik, kaleratzea deuseztzat jotzen da Haurdun dauden langileak babesten dituen Langileen Estatutuaren 14.2 artikuluaren arabera. Langilearen aldi baterako kontratua 2023ko uztailaren 14an amaitu zen eta bere aldi baterako izaera zalantzan jartzen ez dela kontuan hartuta, deuseztasunaren ondorioa da enpresari kaleratzetik (maiatzaren 26an) kontratua amaitu arte (2023ko uztailaren 14an) izapidetzeko lansariak ordaintzera zigortzea, kontratua berrezartzea ezinezkoa baita aldi baterako izaeragatik.
Langileak kalte moralengatiko kalte-ordaina eskatu zuen haurdunaldiagatik kaleratzeak deuseztasunagatik, Langileen Estatutuaren 53. artikuluak babestuta. Hala ere, baliabidea ez zuen argudio nahikorik aurkeztu, ezta oinarrizko eskubideen urraketarik ere, hau da, kalte-ordaina justifikatuko lukeena.
Jurisprudentziak hala ezartzen du Haurdunaldia dela-eta kaleratzea deuseztatzeak ez du automatikoki kalte moralik suposatzen, diskriminaziorik ez badago.. Kasu honetan, ez zen frogatu kaleratzea diskriminatzailea zenik, izan ere enpresak ez zuen haurdunaldiaren berri eteteko unean.
