Kataluniako TSJk lan-istripu baten erantzukizun korporatiboa berresten du prestazio osagarriekin
Gizarte Auzitegiaren epaia berresten du eta tren geltoki baten garbiketan prebentzio neurri egokirik ez izateagatik %40ko errekargua mantentzen du.
Sozietateak aurkeztutako 3874/2024 apelazio-errekurtsoa, Gizarte Epaitegiaren epaiaren aurka.
Don Humberto Garbitzaile lanetan aritu nintzen behin-behineko garbiketa enpresa baterako, geltoki batean zerbitzuak ematen. Egun gutxi zeramatzan bere postuan. Istripuaren egunean hiru pertsonako brigada batean zegoen, eta eskarmentu handieneko langilea koordinatzaile lanetan aritu zen. Eskailera homologatu falta zela eta (bakarrik zuten), koordinatzaileak segurtasun gelako giltza eskatu zuen bertan zegoen eskailera bat erabiltzeko. Langileak, bakarrik jokatuz eta koordinatzailearen telefonoz argibideak jasoz, bi metroko altuera zuen erloju bat garbitzeko eskailera hori erabili zuen. Eskailerak alde egin zuen, eta erori egin zen, bi eskumuturretan hausturak eta bekainean ebaki bat..
2021eko azaroan, enpresak a arriskuen ebaluazioa (istripuaren ondorengoa), estazioak garbitzean maila ezberdinetan erortzeko arriskua "onargarri" gisa kalifikatuz. Eranskinean, eskuzko eskaileren erabilera mugatuaz ohartarazi zen, salbuespenezko egoeretara mugatuz eta arduradunari kontsulta eginda.
Enpresak a garatu zuen istripua ikertzeko txostena, a eskailera desegokia eta beste langile baten laguntzarik gabe. Horrez gain, ohartu zen langilea ez zela konturatu plataforman desnibel bat zegoela. Istripua eskailera desegoki baten erabileragatik izan dela baieztatu du Lan Ikuskaritzak, bitarteko edo euskarri laguntzailerik gabe, 1215/1997 ED urratuz (3. artikulua eta 2. eranskina, 4.2 puntua). Gaineratu du enpresak ez zuela espresuki erlojua garbitzea debekatu eta langileak segurtasun-gelako eskailerak erabiltzen zituela beste baliabiderik ez zegoelako.
2020ko urriaren 20an, langileak prestazioen errekargua eskatu zion INSSri. 2022ko abuztuaren 19an, INSSk erantzukizun soziala deklaratzeko ebazpena eman zuen, istriputik eratorritako prestazioei %40ko errekargua ezarriz, 2020ko uztailaren 21etik aurrera.
Lan Ikuskaritzak 6.500 euroko zigor administratiboa ezarri zuen enpresari, 2023ko martxoaren 11n berretsitako errekurtsoa ezetsi ostean. Enpresak 2023ko maiatzaren 8an aurkeztu zuen ebazpen horren aurka.
Lan istripuaren ondorioz, Langilea aldi baterako ezindua izan zen 2020ko uztailaren 21etik 2021eko uztailaren 19ra., ezintasun iraunkorreko espedientea hasi zen data, 2022ko martxoan ebatzi zena ezintasun iraunkor baten aitorpena maila osoan.
Gizarte Auzitegiaren epaiak enpresa-auzia ezetsi eta INSSren ebazpena berretsi zuen. Enpresak errekurritu zuen, langileak inpugnatu zuen gora jotzeko errekurtsoa, kaleratzea eta aurkaratutako ebazpena osorik berrestea eskatuz.
Kataluniako Justizia Auzitegi Nagusia, errekurtsoa ebaztean, sozietatearen argudioak ezesten ditu eta errekurritutako ebazpena guztiz berresten du. Bere ebazpenean, Auzitegiak hori azpimarratzen du enpresak ez zituen bete laneko arriskuen prebentzioari buruzko oinarrizko betebeharrak, zehazki, esleitutako zereginetarako laneko ekipamendu seguru eta egokia erabiltzeari dagozkionak, enpresaburuak babesteko betebeharra doktrinan eta art. PRL Legearen 14. Nabarmentzen du garbiketa egiteko lanean segurtasun eta higiene neurririk eza erlojuaren altueran, baita zuzeneko gainbegiratze eza eta de langilea bakarrik jokatzea eragozten duten antolamendu-neurriak. Gainera, Auzitegiak gaian esperientziarik eta prestakuntzarik ez duen langilearen arduragabekeriarik gabeko zuhurtziarik izan zela baztertzen du, enpresak eskainitako baliabide faltagatik jokatuta. Prestakuntzari lotutako dokumentazio guztia istripuaren ondoren sinatu zen, haren edukia egiaztatu gabe.
Horregatik guztiagatik, onuren %40ko errekarguaren jatorria berresten du, errekurtsoaren kostuak enpresa aldetik ere ezarriz.
