Ebazpenak berresten du kontratua etetea konpentsatua, langilearen osasunean eragina izan duten lan-baldintza abusuengatik, jazarpenagatik eta lan-gainkargagatik, kalte moralengatiko kalte-ordaina ere ezarriz.

Madrilgo 2 zenbakiko Gizarte Epaitegiak prozedura arruntean emandako sententziaren aurka jarritako 58/2024 apelazio-errekurtsoa ebazten da (482/2023 autoak).

Salatzailea, Enriqueta andrea, aseguru-etxe batean lan egiten zuen 2020ko irailaren 6az geroztik, hasieran bezeroen aseguru-etxe baten erreklamazioak izapidetzeaz arduratu zen. 2021eko maiatzetik aurrera, pixkanaka erantzukizun gehiago bere gain hartu zituen, besteak beste, kalteak berreskuratzeko fitxategien kudeaketa osoa, bezeroaren entitatearen tresna informatikoak erabiliz eta telefono-deiak erantzuten.

2021eko abuztua eta iraila bitartean, enpresak deiak erantzuteko 23 segundo baino gehiagoko atzerapenetarako zigor-sistema ezarri zuela iragarri zuen, eta horrek laneko presioa are gehiago areagotu zuen. 2022. urtearen amaieran, guztira 4.411 espediente kudeatu ziren, nahiz eta taldea 3 kide izatetik 5 izatera pasa den, lan kargari aurre egiteko nahikoa ez den arren.

2022ko martxoan, Enriqueta andreak prestakuntza laburra jaso zuen "betetze penalaren" eta datuen tratamenduari buruz. Gerora, 2022ko abenduaren 14an, adiskidetze-akordio baten ondoren kendu zioten diziplina-zehapena ezarri zioten.

2023ko urtarrilaren 5ean, Aldi Baterako Ezintasunagatiko baja medikoa hasi zuen, 2021eko uztailaz geroztik arreta psikiatriko espezializatua jaso ondoren. 2023ko ekainean, txosten psikiatriko batek baieztatu zuen bere osasun egoerak lan-baldintza txarren, jazarpenen eta oinarrizko eskubideen urraketen eraginez. Tratamendu farmakologikoa 2023ko irailean areagotu zen antsietate, depresioa, insomnioa eta etorkizunaren beldurraren sintomengatik.

Enriqueta andreak, erreklamazio-adierazpenean, Langileen Estatutuaren 50. artikuluaren arabera lan-harremana eteteko eskatu zuen. Instantzian, bere osotasun fisiko eta psikikorako oinarrizko eskubidearen urraketa aitortu zitzaion (Espainiako Konstituzioaren 15. artikulua). Hasierako epaiak, ondorengo agindu baten bidez argituta, 24.600,71 euroko kalte-ordaina ezarri zuen kontratua suntsitzeagatik eta 10.000 euroko kalte-ordain osagarria kalte moralengatik.

Enpresak helegitea aurkeztu zuen, langileak auzitan jarri zuena. Ebatzi beharreko galdera nagusia Langileak bere kontratua kalte-ordainarekin eteteko eskubidea ote zuen zehaztean zentratu zen, enpresak osotasun fisikorako oinarrizko eskubidea urratu izanaren ondoriozko kalte-ordain gehigarriarekin, gehiegizko lan-karga ezarriz. Enpresak hainbat arrazoi salatu zituen helegitean, tartean auziaren izapidean eta frogen balorazioan izandako irregulartasunak.

Beheko epaia ondorioztatu zuen enpresak langilearen osasuna arriskuan jartzen zuela lan karga handituz giza baliabide nahikorik handitu gabe, eta horrek bere ongizate fisikoari eragiten zion. Gainera, enpresaren jarduera-koordinazioak egoeraren berri izan zuen eta ez zuen arriskuen ebaluaziorik egin edo estresa kudeatzeko neurri zehatzik ezarri, kalteak prebenitzeko eta arriskuak saihesteko prestakuntza emanez. Halaber, enpresak emandako “betetze penala” prestakuntza nahikoa ez dela nabarmendu du, eta horrek kalte argia eragin diola Enriqueta andrearen osasunari.

Madrilgo TSJ, enpresaren erreklamazioak baztertu zituen, prozesu judizialean irregulartasunik ez zegoela ikusita, beheko auzitegiaren ebazpenak araudiaren interpretazio eta aplikazioa legearen arabera guztiz bat egin zuela baieztatzeaz.

Auzitegiak instantziaren interpretazioari eutsi dio, langileak art.ko osotasun fisikorako oinarrizko eskubidearen urraketa suposatzen zuen arrisku-egoera baten mende zegoen. 15, enpresa-jardueran, kasu honetan, enpresak langilearen osasuna zaintzeko betebeharra bete ez zuelako gehiegizko lan-karga batez gainkargatuz, bere gain hartu ezinezkoa, prebentzio-neurri egokirik aplikatu gabe, eta horrek lan-arriskuen prebentziorako araudia ez betetzea justifikatu eta gaitzesgarria da.

Esaldian, Kanariar Uharteetako TSJren aurreko jurisprudentzia aipatzen du 2018.6.4koa, 1739/17 zenbakiko errekurtsoa zeinetan adierazten den. Arrisku psikosozialak langileen osasuna kaltetzeko probabilitate handia duten lan-testuinguruak dira. Laneko Segurtasun eta Osasunerako Europako Agentziaren arabera, arrisku horiek kalte fisiko, psikiko edo sozialak eragin ditzaketen lanaren diseinu eta antolaketaren alderdiak barne hartzen ditu. Lan-gainkarga faktore psikosozial baten adibidea da eta estresa arrisku psikosozialaren adibidea da, kalteak ekar ditzakeena, hau da, faktore eragileak (gaixotasun fisikoak edo buruko patologiak, antsietatea, depresioa, depresioa, depresioa, gaitz fisikoak edo buruko patologiak, antsietatea, depresioa) ez prebenitzearen ondorioz sortutako lesioa edo gaixotasuna. etab.).