Ezespenaren onargarritasuna berresten da TS 24/11/18ko epaiaren aurreko kaleratzea izan zelako eta dagokion unean entzunaldirik ez izana inpugnatu ez zelako.

Langilearen legezko ordezkaritzak 2024ko otsailaren 14ko 50/24 epaiaren aurka aurkeztutako 231/2024 zenbakiko gora jotzeko errekurtsoa ebazten da, kaleratze prozeduran (715/2022 autoak), Palmako 5 zenbakiko Gizarte Epaitegiak emandakoa.

Langilea, Adela andrea, hotel bateko etxezain lanak egin zituen, 2018ko apiriletik kontratu etenarekin. 2022ko uztailaren 2an, giltza nagusi pertsonala eta besterenezina erabiliz, bezeroek establezimendutik irtetean utzitako "AirPods" entzungailuak bereganatu zituen. Aurikular horiek haien kokapena zehaztea ahalbidetzen zuen geolokalizazio gailu bat zuten, langilearen etxebizitzarekin eta auzi-jartzailearen semeak lan egiten zuen beste hotel batekin bat eginez.

Enpresako Harrera Eskuliburuan, langileari sartzean ematen zaion, galdutako edozein objektu saileko buruari entregatzeko betebeharra ezartzen da. Enpresak egiaztatu zuen nor sartu zen gelara bezeroak irten ostean eta ikusi zuen lehenengo sarbidea Adela andreak egin zuela.  Berarekin harremanetan jarri ziren eta entzungailuak zituela aitortu zuen, uztailaren 5ean itzuliko zituela jakinaraziz, 3an eta 4an bajan zegoelako. Adela andreak entzungailuak itzuli bezain pronto itzuli zituen atsedenaldien ostean, nahiz eta bezeroari entzungailuen zenbatekoa ere ordaindu zion, hau da, 375,17 euro.

Uztailaren 6an bilera bat egin zuen giza baliabideekin, eta bezeroak Udaltzaingoan salaketa jartzeko asmoaren berri eman zion. Enpresak borondatez irteteko aukera eskaini zion, eta hasiera batean dagokion agiria sinatuz onartu zuen. Gerora erabaki hori atzera bota zuen eta lanean jarraitu zuen kaleratze egunera arte. 2022ko uztailaren 12an, Enpresak langilea kaleratzeari ekin zion Langileen Estatutuaren 54.2.d) artikuluan oinarrituta, kaleratzea justifikatzen duena. "kontratuzko fede ona urratzea edo lana egitean konfiantza abusua". Era berean, Ostalaritzako V. Lan Hitzarmenaren 40.2 artikulua aplikatu zen, zeinaren ustez «agindutako ahaleginetan desleialtasuna edo konfiantza abusua» arau-hauste oso larritzat, kaleratzearekin zigortua.

Kasu horretan, diziplinazko kaleratzea egokitzat jo zen. Ebazpen hau ikusita Adela andreak errekurtsoa aurkeztu zuen, OITren 158. Hitzarmenaren 7. artikuluan, Langileen Estatutuaren 56.1 artikuluan eta aplikagarria den jurisprudentzian ezarritakoaren arabera kaleratzearen aurretik aldez aurretiko entzunaldirako eskubidea ez errespetatzeagatik arau-hauste bat egin zela. (Balear Uharteetako TSJ 454/2022 errek. eta Extremadurako TSJ 326/2023 rec). Ebazpen hauek aipatzen dira, horietan, langileari bere kaleratzea baino lehen defendatzeko aukera eskaintzeko beharraz jorratzen direlako.

Kasu honetan eztabaidatzen dena da aurretiazko entzunaldiaren irizpidea aplikatu behar den ala ez..  2024ko azaroaren 13ko Auzitegi Gorenaren epaian, langileek diziplina arrazoiengatik lan-harremana amaitu baino lehen entzuteko eskubidearen inguruko arazo garrantzitsu bat ebatzi zen. Auzitegiak aurreko jarrera aldatu zuen eta OITren 158. Hitzarmenaren 7. artikuluaren interpretazioa onartu zuen, zeinak ezartzen baitu langileak bere burua defendatzeko aukera izan behar duela kaleratzearen aurretik, salbu eta arrazoizko entzunaldi hori ematea ez bada.

Epaiak nabarmentzen du Espainiak berretsitako OIT Hitzarmenak lotesleak direla eta bete egin behar direla, nahiz eta barneko legediak, Langileen Estatutuak esaterako, berariaz jaso ez. Auzitegiak baieztatzen du aldez aurretiko entzunaldirako eskubidea automatikoki betearazgarria dela eta ez dagoela arau osagarrien menpe, eskubide hori bermatzeko moduan malgutasuna dagoen arren.

Auzitegiak zuzentzen du bere aurreko jarrera, zeinak ez baitzuen aldez aurretik entzunaldirik eskatzen zenbait kaleratzetan, eta ezartzen du, aukera hori langileari ematen ez bazaio, kaleratzea bidegabetzat jo behar dela eta ezin dela kalte-ordainik eman aipatutako betetzerik ez izateagatik.

Hala ere, Auzitegiak argitu du, halaber, doktrina aldaketa ez dela atzeraeraginezkoa eta errekurtsoa ezesten du. Kaleratzea epaia baino lehen gertatu bada, doktrina berriaren aplikazioa kasu bakoitzaren egoera zehatzen araberakoa izango da. Kasu zehatzean, TS-24/18/11ko epaiaren aurreko kaleratzea izan zenez, eta dagokion unean entzunaldirik ez izana inpugnatu ez zenez, kaleratzearen onargarritasunari eutsi zitzaion.. 2024ko urtarrilaren 26an, langileak bere erreklamazioa zabaltzeko agiri bat aurkeztu zuen, eta eskatuz kaleratzea onartezintzat jo zezala akats formal batengatik, hain zuzen ere kaleratze aurreko entzunaldia eskaini ez zelako.

Doktrina bateratzeko epai honen aurka helegitea dago Auzitegi Goreneko Laugarren Gizarte Aretoan.